Kragujevac uz sunce

Zašto smo se pridružili inicijativi Balkan Solar Roofs?

Kragujevac se pridružio kampanji Balkanskih solarnih krovova kao partner u cilju povećanja korišćenja solarne energije u gradu i podrške naporima održivog razvoja. Kampanja ima za cilj da omogući i inspiriše 500 novih solarnih krovnih instalacija u balkanskim gradovima do 2024. godine, pri čemu će Kragujevac biti jedan od tri pilot grada pored Poreča-Parenza (Hrvatska) i Mostara (Bosna i Hercegovina).

Učešće Kragujevca u kampanji je u skladu sa opredeljenjem grada za energetsku efikasnost, obnovljive izvore energije i klimatsku akciju kao što je navedeno u Planu razvoja grada 2021-2031.

Podsticanjem građana i malih i srednjih preduzeća da koriste solarnu energiju, Kragujevac pravi korake ka održivijoj budućnosti.

Koji su ciljevi Grada u smislu energetske i klimatske politike?

Grad ima za cilj smanjenje emisije gasova staklene bašte za 40% do 2030. godine u poređenju sa nivoom iz 1990. godine, sa dugoročnim ciljem postizanja neutralnosti ugljenika do 2050. godine.

Za postizanje ovih ciljeva, Kragujevac planira da sprovede različite mere kao što su poboljšanje energetske efikasnosti u zgradama, povećanje korišćenja obnovljivih izvora energije, promocija održive mobilnosti i smanjenje otpada.

Grad takođe ima za cilj da uspostavi lokalni fond za klimu koji će finansirati ove napore i uključiti se u međunarodnu saradnju radi razmene znanja i najboljih praksi. Sve u svemu, Kragujevac ima za cilj da postane održiv i otporan grad koji doprinosi ublažavanju globalnih klimatskih promena

Koja je naša snaga da te ambicije pretvorimo u stvarnost?

Grad Kragujevac ima nekoliko prednosti koje mogu pomoći da se njegove energetske i klimatske ambicije pretvore u stvarnost. Prvo, grad ima dobro razvijen industrijski sektor, koji pruža mogućnost za implementaciju energetski efikasnih tehnologija i obnovljivih izvora energije.

Pored toga, gradsko stanovništvo ima visok nivo obrazovanja, sa nekoliko univerziteta i istraživačkih institucija, što može olakšati razvoj inovativnih rešenja za pitanja energetike i klime.

Takođe, Kragujevac ima dobru saobraćajnu infrastrukturu, sa modernom putnom mrežom i razvijenim sistemom javnog prevoza, što može doprineti smanjenju emisija iz saobraćaja. Grad takođe ima povoljan geografski položaj, sa bogatim prirodnim resursima kao što su voda i šume, koji se mogu iskoristiti za razvoj održive energije.

Konačno, Kragujevac ima snažnu posvećenost održivom razvoju, što pokazuje i usvajanje Plana razvoja grada 2021-2031, koji daje prioritet energetskoj efikasnosti, obnovljivim izvorima energije i klimatskim akcijama.

Grad Kragujevac je privredni, administrativni, obrazovni, zdravstveni, kulturni i sportski centar Šumadije. Nalazi se na raskrsnici glavnih državnih puteva i magistralnih saobraćajnica, odmah do željezničkog i drumskog koridora 10 koji povezuje Kragujevac sa ostatkom Srbije i Evrope.

Kragujevac je južno od Beograda udaljen 140 kilometara i sjeverno od Niša 150 kilometara. Prostire se na površini od 835 kvadratnih kilometara. Podignut je na obalama Lepenice u Kragujevačkoj kotlini, gdje se dotiču krajnji ogranci šumadijskih planina: Rudnika, Crnog Vrha i Gledićkih planina.

Kragujevac je sedište Šumadijskog upravnog okruga.
Na teritoriji Kragujevca nalazi se i geografski centar Srbije, osam kilometara sjevernozapadno od centra grada u ataru sela Drača.

Zahvaljujući dobrom položaju, do Kragujevca se može stići iz nekoliko pravaca:

• od Beograda i Niša auto – putem E-75, preko Batočine, gdje se priključuje pravac iz Jagodine,
• od Beograda auto – putem do Malog Požarevca preko Mladenovca i Topole,
• od Kraljeva preko Gruže i Ravnog Gaja, gdje se priključuje put koji ide od Čačka i Mrčajevca,
• od Jagodine preko Sabante, gdje se priključuje put iz Kruševca, Trstenika i Rekovca,
• od Gornjeg Milanovca preko Vraćevšnice.

Relativno mala udaljenost od državnih granica susjednih država u odnosu na grad (250 – 320 km), kao i aerodroma u Surčinu i Nišu (do 150 km), otvara mogućnosti za intenzivnu međunarodnu saradnju.

Grad Kragujevac odlikuje relativno dobra demografska situacija u pogledu kretanja broja stanovnika, prosječne starosti i obrazovne strukture, u poređenju sa ostatkom Srbije. Sa 179 417 stanovnika (po popisu iz 2011. godine) grad je po veličini prvi u Šumadiji, a četvrti u Republici Srbiji. Teritoriju grada čine 57 naseljenih mjesta sa 78 mjesnih zajednica. Na gradskom području živi 150 835 stanovnika, a na seoskom 28 582.

U obrazovnoj strukturi stanovništva najveće učešće ima stanovništvo sa završenom srednjom stručnom spremom (55 posto) i stanovništvo koje ima završeno osnovno obrazovanje (18%), dok stanovništvo sa završenim višim obrazovanjem učestvuje sa 6 %, a sa visokim obrazovanjem 11%.
U pogledu kompjuterske pismenosti, statistički podaci pokazuju bolje stanje od republičkog prosjeka koji iznosi 49 posto. U Kragujevcu je kompjuteski pismeno 50,8 posto dok rad na računaru djelimično poznaje 14,3 procenta.

Kragujevac je danas uz Beograd, Novi Sad i Niš, nosilac prostornog, odnosno integrisanog i održivog razvoja Republike Srbije u cjelini. U proteklih pola vijeka Kragujevac je doživio značajno povećanje broja stanovnika, zahvaljujući, prije svega, njegovoj ulozi regionalnog, ali i nacionalnog industrijskog centra. Stepen urbanizacije Kragujevca u pomenutom periodu je bio veći od ostatka Srbije, a Kragujevcu nije gravitiralo samo stanovništvo iz okoline, već iz čitavog regiona, ali i drugih djelova Srbije.

U pogledu zaposlenosti, Kragujevac prati trendove koji se dešavaju u čitavoj Srbiji. Nakon značajnog pada broja zaposlenih u toku svjetske ekonomske krize koja se odrazila i na lokalnu ekonomiju, u Kragujevcu se od 2011. godine bilježi konstantan rast broja zaposlenih. U 2016. godini, u Kragujevcu je bilo zaposleno 49.708 ljudi, čime je dostignut nivo predkrizne zaposlenosti. Gledano po sektorima, najveći broj ljudi je zaposlen u prerađivačkoj industriji, a zatim u sektoru trgovine.

U periodu od 2011. godine do danas, u Kragujevcu se bilježi porast broja preduzetnika na 1.000 stanovnika, po stopi većoj od republičkog prosjeka.
Kragujevac se danas svrstava u grupu od 23 jedinice lokalne samouprave čiji je stepen razvijenosti iznad republičkog prosjeka.

Resursi

• Serbian recommendations for decision makers [en]
• Preporuke sa radionice Kragujevac [rs]
• Kragujevac Balkan Solar Roofs video [rs]